Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024

Ας δώσω ένα έρεισμα σ αυτούς που εύχονται "ψοφο" στους Εβραίους του Ισραήλ (κι όχι μόνο) και "λευτεριά στην Παλαιστίνη". Λοιπόν, γιατί τα δυτικά κράτη εξοργίστηκαν με την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου; Το δικαίωμα του κρατικού μονοπωλίου της βίας είναι αποκλειστικά δυτικό προνόμιο; 
(να κάτι που θα μπορούσαν να ισχυριστούν τα "εθνικοαπεκευθερωτικα" "αντιιμπεριαλιστικά" κινήματα).
Ωστόσο είναι αναμφισβήτητο ότι τα θύματα, δεν είναι θύματα ενός "θρησκευτικού φανατισμού" που θα ξεριζωθεί σαν ζιζάνιο από τον κήπο του κόσμου. Αντίθετα, έχουν συντριβεί από τη λογική της οποίας κύριος εκπρόσωπος και ωφελημένος είναι ο φονταμενταλισμός της αγοράς.
Υπάρχει μόνο μία δύναμη που μπορεί να ανταγωνιστεί τον ισλαμικό φονταμενταλισμό από την άποψη του φανατισμού και της καταστροφικής οργής, και αυτή είναι ο φονταμενταλισμός της αγοράς. Οι ισλαμιστές, όσο κι αν πιστεύουν στον δικό τους εξιδανικευμένο μεσαίωνα, δεν έφτασαν σε καμία περίπτωση με άλογα και νυστέρια όπως την εποχή των μεγάλων κατακτήσεων. Τότε θα μπορούσε κανείς ίσως να μιλήσει για μια "σύγκρουση πολιτισμών".
Σήμερα, ο ισλαμισμός είναι ένας κλάδος της παγκόσμιας κοινωνικοποίησης χωρίς περιεχόμενο σχετικά με τις αξίες, ο οποίος χρειάζεται να ντυθεί τοπικά με διάφορα ψευδοπεριεχόμενα. Ένας εκατομμυριούχος με γενειάδα, που υποτίθεται ότι κάθεται σε μια σπηλιά, πολεμά δισεκατομμυριούχους χωρίς γενειάδα που κάθονται σε ουρανοξύστες και σκοτώνουν πρώτα τους υπαλλήλους τους (γιατί όταν οι βασιλιάδες πολεμούν, οι άνθρωποι πρέπει να χάνουν τα μαλλιά τους).
Δεν είναι το Ισλάμ το αντί-υποκείμενο που έχει χτυπήσει, αλλά μια αλλοτριωμένη μορφή των πιο σύγχρονων παραγωγικών δυνάμεων, σχεδόν ένα τέχνασμα του παραλογισμού.
Τα πάντα φαίνεται ότι χρησιμοποιηθηκαν από τους διοργανωτές των επιθέσεων της Χαμάς και της Χεζμπολάχ. Υπολογιστές και διαδίκτυο, φορολογικοί παράδεισοι και προσομοιωτές, πολυτελή αυτοκίνητα, δορυφορικά τηλέφωνα και χρηματιστηριακή κερδοσκοπία. Με τη μικρή διαφορά ότι σε αντίθεση με τους οπαδούς της νέας οικονομίας, γνωρίζουν τα όρια της αποτελεσματικότητας αυτών των μέσων και ξέρουν πώς να αντικαταστήσουν την ελεγχόμενη με λέιζερ βόμβα με ένα σουγιά και το δορυφορικό τηλέφωνο με χειρόγραφες σημειώσεις την κρίσιμη στιγμή.

Τρίτη 16 Ιουλίου 2024

Οι αρχικές αντιδράσεις στην τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς χαρακτηρίστηκαν από προσεκτικές εκφράσεις συμπάθειας προς τα θύματα, καταδίκης της τρομοκρατίας και αλληλεγγύης. Στις διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης ωστόσο, δεν υπήρξε σχεδόν κανένα σημάδι σοκ για την τρομοκρατία. Το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην "απελευθέρωση" της Παλαιστίνης και στη Χαμάς ως μέρος του αγώνα για "απελευθέρωση" κατά του Ισραήλ. "Ελπίδα για την Παλαιστίνη" είναι τα συνθήματα "αριστερών ομάδων αντίστασης " που υποστηρίζουν επίθεση κατά του Ισραήλ και το μίσος κατά αυτου, εκτονώνεται σε συνθήματα όπως "όλοι οι Ισραηλινοί είναι φασίστες που δολοφονούν παιδιά και πολίτες". Γύρω απ΄τις "κερκίδες" ακούγονται τόνοι οι οποίοι δίνουν μια γεύση του τι κινεί τις καρδιές και τα μυαλά της "αριστεράς": η Χαμάς ήταν απαραίτητη για την ενίσχυση της "σοσιαλιστικής ταξικής συνείδησης", η επίθεσή της ήταν "αναμενόμενη απάντηση σε δεκαετίες καταπίεσης". Αυτό δεν έχει σκοπό να δικαιολογήσει την επίθεση, αλλά να βοηθήσει στην "κατανόησή " της. Σύμφωνα με την "αριστερά", λοιπόν, γίνεται "κατανοητό" ότι το Ισραήλ είναι ο δράστης και ότι τα θύματα αμύνονται εναντίον αυτού του δράστη. Αυτή η μετατόπιση των θυμάτων και των δραστών είναι ένα από τα αντισημιτικά στερεότυπα που υπάρχουν στην αριστερά. Η άποψη αυτή απέκτησε δυναμική με την έναρξη της επίγειας επίθεσης. Οι υψηλοί αριθμοί θυμάτων και οι εικόνες των δεινών των Παλαιστινίων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κινητοποιήσουν την αποτελεσματική και συναισθηματικά φορτισμένη οργή των μέσων ενημέρωσης κατά του Ισραήλ. Αν και η αντίδραση του Ισραήλ απέναντι σε μια τέτοια τρομοκρατική επίθεση ήταν προβλέψιμη, ίσως και υπολογισμένη από τη Χαμάς, η καταγγελία κατά αυτου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κερδίσει πόντους σε ένα κοινό στο οποίο ο αντισημιτισμός με τη μορφή εχθρότητας προς το Ισραήλ έχει απήχηση. Πίσω από την οργή για την ανθρωπιστική καταστροφή στη Λωρίδα της Γάζας, η βάρβαρη τρομοκρατία της Χαμάς εξαφανίζεται, μαζί με τον αντισημιτισμό που έχει τις ρίζες του στο καταστατικό της, το οποίο επίσης επιδιώκει στρατηγικά τον στόχο της καταστροφής όλων των Εβραίων. Το Ισραήλ, ως καπιταλιστικό κράτος, είναι εκτεθειμένο σε όλες τις ίδιες διαδικασίες κοινωνικής και κρατικής αποσύνθεσης με τα άλλα καπιταλιστικά κράτη. Όπως και αυτά, πρέπει να αντιμετωπίσει αυτές τις κρίσεις, με τη διαφορά ότι είναι περιτριγυρισμένο από ένα περιβάλλον που απειλεί την ύπαρξή του, και κυρίως χωρίς να μπορεί να καταφύγει σε αντισημιτικές εφεδρείες για να αντιμετωπίσει την κρίση. Σε αυτό το πλαίσιο, οι στρατηγικές εθνικοθρησκευτικής και ρατσιστικής επεξεργασίας μπαίνουν στο παιχνίδι. Ο κοσμικός και σοσιαλιστικά προσανατολισμένος σιωνισμός έρχεται πιο κοντά σε εθνικά και θρησκευτικά ορθόδοξα κινήματα και κόμματα. Οι ταυτοτικές και αυταρχικές τάσεις στο Ισραήλ παίρνουν τη μορφή θεοκρατικών, εθνικοθρησκευτικών κινημάτων που συνδυάζονται με αντιαραβικά προτάγματα. Αυτές οι τάσεις αποκτούν όλο και μεγαλύτερη επιρροή στην κυβερνητική πολιτική και είναι θεσμικά εδραιωμένες στην κυβέρνηση Νετανιάχου. Οι ορθολογικές στρατηγικές πολιτικής ασφάλειας για την υπεράσπιση της ύπαρξης του Ισραήλ αναμειγνύονται με τον ανορθολογισμό των υπερορθόδοξων υποσχέσεων για σωτηρία. Ωστόσο, οι αυταρχικές, ταυτοτικές, δεξιές κινητοποιήσεις δεν είναι απλώς "τυπικά ισραηλινές". Μπορούν να παρατηρηθούν σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη ως προσπάθεια αντιμετώπισης των παγκόσμιων διαδικασιών παρακμής. Τα "αριστερά" κινήματα, αντί να προχωρήσουν προς μια ριζοσπαστική κριτική του καπιταλισμού μπροστά στις παγκόσμιες διαδικασίες κρίσης, επιμένουν στα γνωστά. Συνεχίζουν να αυτοπροσδιορίζονται ως εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, χωρίς να αναγνωρίζουν ότι, ενόψει της αποτυχίας της ανάπτυξης της προϊούσας ανάπτυξης λόγω των εγγενών εμποδίων του καπιταλισμού, ένα αυτόνομο κράτος δεν μπορεί να αποτελεί προοπτική και ότι όλα τα όνειρα για μια "λύση δύο κρατών" αποτυγχάνουν, επειδή η βάση της σύγχρονης κρατικής υπόστασης διαρρηγνύεται με τα όρια της συσσώρευσης του κεφαλαίου που δεν μπορούν πλέον να ξεπεραστούν. Σε αυτή την παράδοξη κατάσταση, η κρατική οικοδόμηση συνδυάζεται με την αποεθνικοποίηση με τη μορφή της πολεμοκαπηλίας και των μαφιόζικων δομών. Οι διαδικασίες της παγκόσμιας κρίσης έχουν από καιρό ανατρέψει τις δυνατότητες της εθνικής επαναστατικής απελευθέρωσης. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι στρατηγικές που βασίζονται σε έναν πόλο καπιταλιστικής εμμένειας - είτε πρόκειται για ταξική πάλη είτε για το κράτος ως ρυθμιστική αρχή ή ακόμη και ως καταφύγιο απελευθέρωσης - αποτυγχάνουν. Μια χειραφετητική υπέρβαση του καπιταλισμού δεν μπορεί να έρθει στο προσκήνιο με αυτόν τον τρόπο και ο πυρήνας της κρίσης ως εσωτερικό εμπόδιο στη συσσώρευση του κεφαλαίου πρέπει να παραμείνει ακατανόητος. Όσο η "αριστερά" παραμένει τυφλή στην κριτική της καπιταλιστικής συγκρότησης στις φετιχιστικές της μορφές, τόσο παραμένει ανοιχτή σε μια ιδεολογία της κρίσης, στην οποία η κρίση επεξεργάζεται ιδεολογικά με την προβολή της στους "Εβραίους" και στο "εβραϊκό κράτος". Στον αντισημιτισμό, ο οποίος τρέφεται από το συλλογικό ασυνείδητο, το Ισραήλ διαπομπεύεται ως "ο Εβραίος" μεταξύ των κρατών και γίνεται αντικείμενο προβολικής επεξεργασίας της κρίσης. Αυτό μπορεί να συνδεθεί με στερεότυπα όπως η διαφοροποίηση μεταξύ του κεφαλαίου που αρπάζεται και του δημιουργικού κεφαλαίου που συνδέεται με την εργασία. Αυτό εκφράζει το διαχωρισμό του αφηρημένου (χρήμα) και του συγκεκριμένου (εργασία), με αποτέλεσμα το αφηρημένο να προβάλλεται στους "Εβραίους". Γίνονται κύριοι του χρήματος και του μυαλού. Τους αποδίδεται μια ανώτερη δύναμη μέσω της οποίας είναι σε θέση να συνωμοτούν και να κυβερνούν τον κόσμο. Η φαντασίωση μιας παγκόσμιας συνωμοσίας ήταν βασικό στοιχείο της αντισημιτικής προπαγάνδας των Ναζί. Βρίσκεται και πάλι στο καταστατικό της Χαμάς και γίνεται αποτελεσματική στις μάχες που στοχεύουν στην εξόντωση του Ισραήλ και όλων των Εβραίων. Στην αντισημιτική κοσμοθεωρία, η στρατιωτικά υπερασπιζόμενη ύπαρξη του Ισραήλ είναι χειρότερη από οποιαδήποτε παγκόσμια βιωμένη καταπίεση και βία. Η αυταπάτη ότι ο κόσμος θα ήταν απελευθερωμένος αν ήταν "ελεύθερος από τους Εβραίους" είναι επομένως προφανής. Η αφηρημένη κυριαρχία του καπιταλισμού μπορεί να συγκεκριμενοποιηθεί στους "Εβραίους" και στο "εβραϊκό κράτος" ως δράστες και στις συνωμοτικές τους πράξεις, οι οποίες μπορούν να αναγνωριστούν ως οι εγκέφαλοι πίσω από την καταπίεση και την κυριαρχία. Η απελευθέρωση από τους "Εβραίους" παίρνει τη θέση της απελευθέρωσης από την καπιταλιστική κοινωνικοποίηση που συγκροτείται στο πλαίσιο φετίχ της αξίας και του διαχωρισμού, του κεφαλαίου και της εργασίας, της οικονομίας και της πολιτικής. Ο κενός και αλλόκοτος ανορθολογικός καπιταλιστικός αυτοσκοπός της μετατροπής του χρήματος σε περισσότερο χρήμα μπορεί υποτίθεται να εντοπιστεί και να γίνει απτός. Η αδυναμία γίνεται φαντασιακή δύναμη για δράση. Ο καπιταλισμός φαίνεται να μετασχηματίζεται χωρίς να χρειάζεται να αγγίξουμε τη φετίχ δομή του. Το χρήμα και η εργασία, ένα κράτος που ρυθμίζει την αγορά κ.λπ. μπορούν να διατηρηθούν και ο διαχωρισμός της αναπαραγωγής με θηλυκή χροιά παραμένει στην κουζίνα της δευτερεύουσας αντίφασης. Ο μετασχηματισμός μπορεί να γίνει επιστροφή σε έναν "αρχικό" καπιταλισμό καλής εργασίας και καλής πολιτικής ρύθμισης που φέρνει επίσης τις κρίσεις υπό έλεγχο. Η "κανονικότητα" φαίνεται να σώζεται. "Κάτω από τη γοητεία του επίμονου ανορθολογισμού του συνόλου, ο ανορθολογισμός των ανθρώπων είναι επίσης φυσιολογικός". Βρίσκεται πάντα στα πρόθυρα να "πλημμυρίσει την ορθολογικότητα του σκοπού στην πολιτική συμπεριφορά". Σε περιόδους κλιμακούμενων κρίσεων, είναι δελεαστικό να προσκολληθούμε στην κανονικότητα του ανορθολογικού κοινωνικού συνόλου και να την υπερασπιστούμε αποκρούοντας και καταστρέφοντας οτιδήποτε υποτίθεται ότι την απειλεί - είτε πρόκειται για πρόσφυγες είτε για ξένους είτε για τους Εβραίους. Ο αριστερός αντισημιτισμός αντανακλά τα ελλείμματα της αριστερής κριτικής του καπιταλισμού. Ο αποφασιστικός παράγοντας είναι ότι, παρά την αποτυχία της εμπορευματικής παραγωγής και την υπόσχεση της ενυπάρχουσας χειραφέτησης, αποφεύγει να ασκήσει κριτική στο φετίχ πλαίσιο της καπιταλιστικής συγκρότησης, το οποίο αντιμετωπίζει τα άτομα ως αφηρημένη κυριαρχία. Αντί να την καταστήσει αντικείμενο χειραφετητικής κριτικής στο πλαίσιο της αξίας και του διαχωρισμού, της παραγωγής και της κυκλοφορίας, του κεφαλαίου και της εργασίας, της αγοράς και του κράτους, επιχειρείται ο εντοπισμός της κυριαρχίας στους δρώντες. Αυτό ανοίγει το δρόμο για την εξατομίκευση, τη συναισθηματοποίηση και την αγανάκτηση, συμπεριλαμβανομένων των φαντασιώσεων συνωμοσίας - ένα σύμπλεγμα που μπορεί να "απελευθερωθεί" και να εκτονωθεί επιθετικά ανά πάσα στιγμή στον προβολικό αντισημιτισμό. Σε μια κατάσταση στην οποία οι κοινωνικές αντιφάσεις δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν με όρους μορφής, η αριστερά, με ένα μείγμα σκέψης ταξικής πάλης, πρακτικού φετιχισμού και θεωρητικής εχθρότητας, έχει επίσης συμβάλει στο γεγονός ότι η κατηγορηματική κριτική μπορεί να αφοπλιστεί και το υποτιθέμενο "συγκεκριμένο" μπορεί να τεθεί απέναντι στο υποτιθέμενο "αφηρημένο". Σε αντίθεση με τους Ναζί, των οποίων ο αντισημιτισμός συνδεόταν με τη φορντική συσσώρευση, η καπιταλιστική συσσώρευση στις σημερινές κρίσεις καταλήγει στο τίποτα και αφήνει επίσης τα υποκείμενα "γυμνά" στην έλλειψη προοπτικής. Η ικανότητά τους να ανταγωνίζονται έχει στερηθεί. Σε μια τέτοια απελπισία, τα όρια μεταξύ δολοφονίας και αυτοκτονίας απειλούν να θολώσουν. Η αυταπάτη της προβολικής διαχείρισης της κρίσης θα μπορούσε να αναμειχθεί με τάσεις που οδηγούν στην καταστροφή του εαυτού και του κόσμου, με την καπιταλιστική μορφή, σε μια ενδόμυχα απελπιστική κατάσταση. Στη "Μέση Ανατολή", η αποσύνθεση του παγκόσμιου κεφαλαίου κορυφώνεται με τις ανέλπιστες και ταυτόχρονα επικίνδυνες ενέργειες των κρατικών δρώντων, οι οποίοι, εν μέσω των διαδικασιών αποσύνθεσης, αναζητούν "ερείσματα", τουλάχιστον στρατιωτικά, και ταυτόχρονα στρατηγικά πλεονεκτήματα στους διαλυόμενους κρατικούς αστερισμούς.

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2023

Καμία αρχή του μαρξισμού δεν φαίνεται πιο θεμελιώδης από την αναφορά στην ταξική διαίρεση της κοινωνίας. "Όλη η ιστορία μέχρι σήμερα είναι μια ιστορία ταξικών αγώνων". Η τάξη, το ταξικό συμφέρον, η ταξική πάλη, φαίνεται να είναι το κατηγορικό Α και το Ω της θεωρίας του Μαρξ. Αλλά τα φαινόμενα είναι απατηλά. Το κύριο έργο του Μαρξ δεν τιτλοφορείται "τάξη" ούτε ξεκινά με αυτή την κατηγορία, αλλά με εκείνη του εμπορεύματος: "Ο πλούτος των κοινωνιών στις οποίες επικρατεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής εμφανίζεται ως μια τεράστια συλλογή εμπορευμάτων, με στοιχειώδη μορφή το ατομικό εμπόρευμα. Επομένως η έρευνα, αρχίζει με την ανάλυση του εμπορεύματος". Βέβαια, το "Κεφάλαιο" τελειώνει με τη συστηματική εξαγωγή των τάξεων, αλλά και αυτό είναι μόνο εκ προθέσεως, καθώς είναι γνωστό ότι ο τρίτος τόμος παρέμεινε αποσπασματικός. Αυτή και μόνο η θέση αποκαλύπτει ότι οι τάξεις είναι τελικά μια δευτερεύουσα, παράγωγη κατηγορία στη θεωρία του Μαρξ. Ο παραδοσιακός μαρξισμός ωστόσο, σε όλες του τις παραλλαγές, έχει ανατρέψει αυτή τη σχέση στη θεωρία. Εδώ, η τάξη είναι το τελικό έδαφος της κοινωνίας και όχι το εμπόρευμα. Αντίθετα, η ανάλυση της εμπορευματικής μορφής εμφανίζεται ως ένα απλώς καθοριστικό και άκριτο προοίμιο της "πραγματικής" θεωρίας του κεφαλαίου, η οποία νοείται πρωτίστως ως θεωρία της ταξικής πάλης.
Η θεωρητική-πολιτική αναγνώριση προτύπων που προγραμματίζεται με αυτόν τον τρόπο είναι πολύ απλοϊκή. Ενώ η αστική ιδεολογία προσπαθεί να τονίσει και να επεξεργαστεί την κοινή ταυτότητα των μελών της κοινωνίας μέσα από μια θεωρία υπερκείμενων κοινωνικών κατηγοριών και θεσμών (εθνική οικονομία, κράτος και δημοκρατία, έθνος κ.λπ.), ο μαρξισμός, από την άλλη πλευρά, επισημαίνει επίμονα την "υποκείμενη" ταξική διαίρεση. Το κρατικό, το εθνικό κ.λπ. Η ταυτότητα αναιρείται από την "ταξική" μη-ταυτότητα. Η εμπορευματική μορφή και οι κοινωνικές σφαίρες που συγκροτούνται από αυτήν, συμπεριλαμβανομένου του κράτους, εμφανίζονται επομένως ως η κοινωνική επιφάνεια "πίσω" από την οποία "κρύβεται" ο ταξικός ανταγωνισμός ως η "πραγματική" όψη της κοινωνίας. Με την ίδια κουραστική μονοτονία με την οποία η αστική θεωρία αποδεικνύει την κοινοτυπία των μελών της κοινωνίας, ο μαρξισμός αποδεικνύει αμέσως την ταξική τους διαίρεση ως έλλειψη κοινοτυπίας. Αυτός ο μαρξισμός δεν αντιλαμβάνεται καν ότι με μια τέτοια διατύπωση χάνει εντελώς το νόημα της κριτικής των θεμελιωδών κατηγοριών του κεφαλαίου. Δεν είναι η εμπορευματική μορφή, το χρήμα και το κράτος καθαυτά που γίνονται αντικείμενο άρνησης, αλλά απλώς η κοινωνική αναφορά σε αυτά, η οποία "ξεσκεπάζεται" ως ταξικά καθορισμένη. Με την απόκρυψη της εμπορευματικής μορφής, του χρήματος και του κράτους ως κατ΄κάποιον τρόπο οντολογικών κατηγοριών υποβάθρου, η κριτική σκέψη εστιάζεται κυρίως στον "χειρισμό" αυτών των φαινομένων. Τα κεντρικά αντικείμενα στα οποία επιτίθεται ριζικά η κριτική της πολιτικής οικονομίας του Μαρξ εκφυλίζονται έτσι σε στηρίγματα που η άρχουσα τάξη χρησιμοποιεί συνήθως στη σκηνή της ταξικής πάλης. Ωστόσο, τίποτα δεν είναι ευκολότερο από το να αποδείξεις ότι τα "μονοπώλια" έχουν "υποταχθεί" στο κράτος, ότι οι "αξίες" που παράγονται δεν ωφελούν τους εργάτες αλλά το "κεφάλαιο", ότι οι φόροι ξοδεύονται για τους (πολεμικούς) "σκοπούς του κεφαλαίου" και όχι για τις ανάγκες των μαζών, ότι η "χρήση" του χρήματος γενικά ακολουθεί τα συμφέροντα της "καπιταλιστικής τάξης" και όχι τα συμφέροντα της "εργατικής τάξης" κ.ο.κ.
Σε αυτή την κυρίαρχη ερμηνεία της θεωρίας του Μαρξ, η κριτική της πολιτικής οικονομίας αντικαθίσταται τελικά από έναν καταφατικό χυδαίο κοινωνιολογισμό. Η "εργατική τάξη" δεν εμφανίζεται πλέον ως λογική πραγματική κατηγορία του ίδιου του κεφαλαίου, δηλαδή ως μάσκα χαρακτήρα του μεταβλητού κεφαλαίου, αλλά ως απόλυτη οντότητα της "εργασίας" με μια ανιστορική έννοια, η οποία στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής υποδουλώνεται κατά καποιον τρόπο "απ' έξω" από την κερδοσκοπική υποκειμενικότητα της εχθρικής "καπιταλιστικής τάξης" που είναι προικισμένη με τη "θέληση για εκμετάλλευση". Η κριτική αυτού του ευνουχισμένου μαρξισμού δεν στρέφεται επομένως κατά της κοινωνικής σχέσης ως τέτοιας, η οποία περιλαμβάνει πάντοτε την "εργατική τάξη", αλλά απλώς κατά των υποκειμενικών "συμφερόντων" των "καπιταλιστών". Αναφερόμενη απλώς θετικά και καταφατικά στην "εργατική τάξη" ως τον "εκλεκτό λαό του Θεού" και "παίρνοντας θέση" στην "ταξική πάλη" με άριστα, αυτή η ανήμπορη και χωρίς έννοιες θεωρία δεν παρατηρεί καν ότι κινείται αποκλειστικά μέσα στο κέλυφος της κεφαλαιακής σχέσης και φαντάζεται ότι μπορεί να ασκήσει κριτική και να μετασχηματίσει αυτή τη σχέση με τις δικές της κατηγορίες. Η "ταξική πάλη" με αυτή την έννοια, ωστόσο, δεν είναι τίποτα περισσότερο από την υποκειμενική πλευρά της "αυτοκίνησης του κεφαλαίου", δηλαδή της αυτοεκμετάλλευσης της αξίας με τη μορφή μιας ασυνείδητης κοινωνικής σχέσης που είναι εξωτερική για το άτομο.

Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2023

Η δημοκρατία δεν είναι τίποτε άλλο από την πολιτική μορφή ενός αντικειμενοποιημένου φονταμενταλιστικού συστήματος τρομοκρατίας που αναπτύσσει τις παραγωγικές δυνάμεις αποκλειστικά και μόνο για τον αφηρημένο αυτοσκοπό της αξιοποίησης της αξίας, ποτέ για περισσότερο ελεύθερο χρόνο και καλή ζωή για τα μέλη της κοινωνίας. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνική αναπαραγωγή δεν ελέγχεται από τη συνειδητή κοινή απόφαση των μελών της κοινωνίας, αλλά από τους τυφλούς ψευδοφυσικούς νόμους μιας κοινωνικής φυσικής των ανώνυμων αγορών. Η δημοκρατική διαδικασία δεν είναι ανάντη αλλά κατάντη των αποτελεσμάτων αυτής της παράλογης "παγκόσμιας μηχανής". Επομένως, όλες οι αποφάσεις που λαμβάνονται από τους δημοκρατικούς θεσμούς δεν είναι αυτόνομες αποφάσεις για τη λογική χρήση των πόρων, αλλά είναι πάντοτε προσχηματισμένες από τον ίδιο τον καπιταλιστικό σκοπό, ο οποίος ως τέτοιος είναι αδιαπραγμάτευτος.

Πέμπτη 20 Ιουλίου 2023

Μην πανικοβάλλεστε
Λαμβάνοντας υπόψη τις τάσεις των ημερών ,το πρώτο καθήκον των χειραφετητικών δυνάμεων είναι να μην παραπλανηθούν από την αδυναμία τους. Όπου δραστηριοποιούνται, ως πολιτική δύναμη άξια λόγου, αντιπροσωπεύουν μια μειοψηφία μιας μειοψηφίας. Ακόμα και μέσα στην αριστερά που ασκεί κριτική στον καπιταλισμό, οι δυνάμεις εκείνες που έχουν επαρκή αντίληψη της τρέχουσας κοινωνικο-οικολογικής αγωνίας του καπιταλιστικού παγκόσμιου συστήματος και της συνακόλουθης αναγκαιότητας ενός μετασχηματισμού του συστήματος είναι μειοψηφία. Εμείς είμαστε το ένα τοις εκατό. Η κυρίαρχη τάση όλων όσων αποκαλούνται "αριστερά" σήμερα, προσπαθεί να αναβιώσει τις σοσιαλδημοκρατικές, κεϋνσιανές κυβερνητικές πολιτικές της δεκαετίας του 1970 στο πλαίσιο ενός πράσινου new deal.
Το χάσμα μεταξύ αυτού που θα ήταν απαραίτητο και των δικών μας δυνατοτήτων για δράση είναι γιγαντιαίο. Παρ' όλα αυτά, η παραίτηση, η απόσυρση στη σφαίρα του ιδιωτικού ή σε υποπολιτισμικές κόγχες δεν αποτελεί επιλογή, αφού ο αγώνας μετασχηματισμού είναι ένας πολιτιστικός αγώνας επιβίωσης. Παρ' όλα τα φαινόμενα απελπισίας, δεν υπάρχει άλλη επιλογή από τον αγώνα, αφού η ήττα από τις δυνάμεις του υπάρχοντος, που μετατρέπεται σε ανοιχτή βαρβαρότητα, ισοδυναμεί με κοινωνική κατάρρευση. Εν τέλει με θάνατο. Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι το μέλλον είναι άγραφο, ότι ακόμα και αν ξεπεραστούν τα κλιματικά σημεία καμπής, οι παγκόσμιες προσπάθειες όλης της ανθρωπότητας ως μετακαπιταλιστικού υποκειμένου που δρα συνειδητά, πέρα από τον φετιχισμό, θα έχουν πιθανότητες επιτυχίας.
Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, ο πανικός είναι που κρύβεται πίσω από τη γκριμάτσα του φασισμού στον 21ο αιώνα. 

Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Φυγή στον Άρη, λήψη από το cloud ή υποχώρηση σε καταφύγιο; Πώς οι υπερπλούσιοι προετοιμάζονται για την αποκάλυψη;

Ο κοινωνικός επιστήμονας και θεωρητικός των μέσων ενημέρωσης Douglas Mark Rushkoff έλαβε το 2017 μια προσφορά που δύσκολα μπορούσε να αρνηθεί.

Ήταν μακράν η υψηλότερη αμοιβή που του είχε προσφερθεί ποτέ για μια διάλεξη σε ένα εξαιρετικά αποκλειστικό ακροατήριο σε ένα πολυτελές θέρετρο για τους υπερπλούσιους. Με μισθό που αντιστοιχούσε σε μισθό έξι μηνών ως καθηγητής θεωρίας των μέσων ενημέρωσης και ψηφιακών οικονομικών στο City University της Νέας Υόρκης, ο Rushkoff επρόκειτο να δώσει διάλεξη και μα κάνει μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης στην πιο εκλεκτή οικονομική αριστοκρατία του ύστερου καπιταλισμού, σε μια ομάδα εκατό επενδυτών τραπεζιτών, που αναζητούσαν πληροφορίες για το θέμα, "το μέλλον της τεχνολογίας".
Κατά την άφιξή του, ο θεωρητικός των μέσων ενημέρωσης οδηγήθηκε πρώτα σε μια αίθουσα όπου τον περίμεναν πέντε πάμπλουτοι λευκοί άνδρες. Για το 5ψηφιο ποσό που διέθεσαν, ήθελαν πάνω απ' όλα μια απάντηση σε ένα ερώτημα: πώς να επιβιώσουνε από το "γεγονός". Με τον όρο αυτό, οι "μεγάλοι άρχοντες" πιστοποιούσαν την κατάρρευση του πολιτισμού, την οποία θεωρούσαν αναπόφευκτη.
Οι ερωτήσεις που έθεσαν οι πρόεδροι των διοικητικών συμβουλίων, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και επενδυτικών εταιρειών, οι οποίοι έχουν τη συνήθη πρακτική νοοτροπία σε αυτόν τον τομέα, αποσκοπούσαν στη βελτιστοποίηση των στρατηγικών επιβίωσης μετά την αποκάλυψη μιας πυρηνικής καταστροφής. Για παράδειγμα, ρώτησαν: ποιες περιοχές θα επηρεαστούν λιγότερο από την κλιματική αλλαγή (την οποία κλιματική αλλαγή οι δεξιοί λαϊκιστές εξακολουθούν να αρνούνται ότι υφίσταται). Εξετάστηκαν επίσης οι προσπάθειες που γίνονται στο πλαίσιο της ολιγαρχίας της υψηλής τεχνολογίας για να "κατεβάσουν" τη συνείδησή τους σε υπερυπολογιστές ή στο σύννεφο, προκειμένου να επιβιώσουν ως ψηφιακό αντίγραφο του εαυτού τους.
Τέλος -είναι πρακτικοί- η συζήτηση, η οποία διήρκεσε περίπου μία ώρα, στράφηκε στο βασανιστικό ζήτημα της ασφάλειας που αναπόφευκτα θα προκύψει μετά την κατάρρευση του καλύτερου όλων των δυνατών κόσμων.
Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου μιας επενδυτικής εταιρείας, για παράδειγμα, ήθελε να μάθει πώς θα διατηρούσε "τον έλεγχο των δυνάμεων ασφαλείας του μετά το συμβάν". Σύμφωνα με τον Rushkoff, οι μεγιστάνες του χρηματοπιστωτικού τομέα γνωρίζουν ότι οι ένοπλοι φρουροί πρέπει να υπερασπιστούν τα καταφύγιά τους από τον οργισμένο όχλο, αλλά δεν ξέρουν "πώς να τους πληρώσουν αφού τα χρήματα δεν θα έχουν αξία". Τι θα εμπόδιζε λοιπόν τις βαριά οπλισμένες δυνάμεις ασφαλείας να επιλέξουν τον δικό τους ηγέτη - και απλά να απαλλαγούν από τους σημερινούς "εργοδότες" τους; Οι δισεκατομμυριούχοι κατέθεσαν μια μεγάλη ποικιλία ιδεών, τις οποίες ήθελαν να δουν να δοκιμάζονται ως προς την τεχνική τους δυνατότητα.
Αναρωτήθηκαν λοιπόν, 
Πως θα ήταν δυνατόν να εξασφαλίσουν τα τρόφιμα με ειδικά λουκέτα που μόνο αυτοί θα μπορούσαν να ανοίξουν; 
Επίσης, θα ήταν τεχνικά δυνατό να τοποθετηθούν "περιλαίμια πειθαρχίας" στις δυνάμεις ασφαλείας για να τις αποτρέψουν από το να επαναστατήσουν; 
Ή μήπως θα ήταν τεχνικά εφικτό να καταργηθεί ο ανθρώπινος παράγοντας και να βάλουν ρομπότ να δουλεύουν ως φύλακες και υπηρέτες;
Στη συνέχεια, επικράτησε πανικός. Κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης - θυμάται ο Rushkoff - συνειδητοποίησε ξαφνικά ότι οι σημαίνοντες συνομιλητές του συζητούσαν στην πραγματικότητα "το μέλλον της τεχνολογίας". Ένα αυξανόμενο στρώμα των υπερπλουσίων βλέπει τις αυξανόμενες τεχνολογικές δυνατότητες μόνο ως μέσο μάχης για τη μετα-αποκαλυπτική επιβίωση. Ο λόγος ότι ο κόσμος του ύστερου καπιταλισμού θα γινόταν καλύτερος χάρη στην τεχνολογία εγκαταλείπεται σε τέτοιες συζητήσεις. Σύμφωνα με τον Rushkoff, το ζητούμενο είναι να αφήσουμε πίσω μας την ανθρώπινη κατάσταση και να απομονωθούμε από την αυξανόμενη τάση προς την κρίση. Για αυτούς τους υπερπλούσιους, το μέλλον της τεχνολογίας έγκειται πάνω απ' όλα "σε ένα πράγμα: τη διαφυγή". Παρ' όλο τον πλούτο και τη δύναμή τους, δεν πιστεύουν πλέον ότι μπορούν να επηρεάσουν το μέλλον, επισήμανε ο Rushkoff.
Οι υπερπλούσιοι φοβούνται λοιπόν, ακριβώς επειδή συνειδητοποιούν ότι δεν ελέγχουν τη δυναμική της κοινωνικής κρίσης. Η συνήθης ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας σε αυτούς τους κύκλους μετατρέπεται έτσι ξαφνικά στο αντίθετό της μπροστά στις αυξανόμενες τάσεις προς την κρίση. Οι υπερπλούσιοι αντιδρούν σε αυτή τη συνειδητοποίηση με κοινωνικό πανικό. Ο κοινωνικός δεσμός πρέπει να διακοπεί, η δική τους επιβίωση πρέπει να οργανωθεί με την αποκοπή τους από την κοινωνία.
Αυτό δεν είναι ένα καπρίτσιο των πλουσιότερων ανθρώπων, αλλά μια ακραία μορφή της κρίσης της νεοφιλελεύθερης ανταγωνιστικής σκέψης που έχει μολύνει τις ύστερες καπιταλιστικές κοινωνίες τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτές οι αυξανόμενες τάσεις απομόνωσης των υπερπλουσίων απλώς αντανακλούν στην επιβίωση, που εξαπλώνεται και μέσα στη νέα Δεξιά, για παράδειγμα στο περιβάλλον των λεγόμενων preppers, οι οποίοι "προετοιμάζονται"  για το τέλος του κόσμου. Τα μέσα που χρησιμοποιούνται για να επέλθει η οικονομική αποκάλυψη δεν είναι τα ίδια για τους υπερπλούσιους. Ο prepper μπορεί να μετατρέψει το δικό του κελάρι σε καταφύγιο, αλλά για τον δισεκατομμυριούχο Elon Musk, το ερώτημα είναι περισσότερο σε ποιον πλανήτη θα πάει μετά την κατάρρευση του πολιτισμού. Σε συνέντευξη του ο Musk, υποστήριξε πως πιστεύει ότι ο κόσμος οδεύει προς ένα σενάριο απειλητικό για τον πολιτισμό, όπως ένας Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος, γι' αυτό και θέλει να διασφαλίσει ότι ένας "σπόρος" της ανθρωπότητας θα επιβιώσει. Η διαστημική του εταιρεία SpaceX στοχεύει επίσης να διασφαλίσει ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός θα επιβιώσει "κάπου αλλού", όταν αυτός καταρρεύσει στη Γη. Για αυτό τον έπιασε αρειανός πυρετός. Ο Κόκκινος Πλανήτης δεν θα είναι μόνο ένα καταφύγιο πολιτισμού, αλλά και μια εξαιρετική παιδική χαρά. "Ο Άρης θα χρειαστεί τα πάντα, από εργοστάσια σιδήρου μέχρι πιτσαρίες... και θα έχει υπέροχα μπαρ", δήλωσε ο Μασκ σε συνέντευξή του. Μόλις δημιουργηθούν οι υποδομές, ο Άρης "θα χρειαστεί πολλούς επιχειρηματικούς πόρους". Το σύστημα δλδ που οδηγεί τη Γη στην οικολογική κατάρρευση θα επεκταθεί επομένως και στον Άρη. Το Newsweek μάλιστα, πίστευε ήδη από το 2015 ότι μπορούσε να προβλέψει μια μελλοντική αστρική "ταξική πάλη", κατά την οποία οι πλούσιοι θα εγκαταλείψουν τη Γη σε λίγες δεκαετίες, αφήνοντας τις κατώτερες τάξεις στο χάος ενός πολιτισμού σε αποσύνθεση. Η βρετανική εφημερίδα The Guardian αναρωτήθηκε επίσης αν οι "μεγαλοπλούσιοι" θα μπορούσαν να αναζητήσουν απεγνωσμένα διαστημόπλοια μόνο και μόνο για να μπορέσουν να ξεφύγουν από τη Γη που οι ίδιοι καταστρέφουν.
Τέτοιες πυρετώδεις αρειανές φαντασιώσεις ενός Elon Musk ή του ανδροειδούς της Amazon Τζεφ Μπέζος, που αγνοούν συστηματικά τα μεγάλης κλίμακας πειράματα με κλειστές βιόσφαιρες που μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει θεαματικά, είναι απλώς η πιο ακραία έκφανση της πανικόβλητης επιθυμίας της κερδοσκοπικής τάξης του ύστερου καπιταλισμού να ξεφύγει από τις τάσεις κρίσης αμόκ του συστήματος που η ίδια γέννησε.
Αν τώρα νομίζετε ότι ο Άρης είναι υπερβολικά κόκκινος και φουτουριστικός, ίσως θα θέλατε να θυμηθείτε τις παλιές καλές μέρες του Ψυχρού Πολέμου. Τα σιλό για διηπειρωτικούς πυραύλους στην αμερικανική πολιτεία Κάνσας, που εγκαταλείφθηκαν σε μεγάλο βαθμό μετά το τέλος της αντιπαράθεσης μεταξύ των συστημάτων, τα θυμάστε; Ε τώρα, επανατοποθετήθηκαν σε ένα νέο επικερδές πεδίο δραστηριότητας. Αγοράστηκαν το 2008 από τον επιχειρηματία Larry Hall και μετατράπηκαν σε ένα πολυτελές συγκρότημα καταφυγίων.
Για περίπου τέσσερα εκατομμύρια δολάρια, είναι πλέον δυνατή η αγορά ενός πολυτελώς εξοπλισμένου ορόφου στο πρώην σιλό πυραύλων. Για όσους έχουν μικρότερο προϋπολογισμό, είναι ήδη δυνατή η αγορά μονάδων μισού ορόφου στην τιμή ευκαιρίας του 1,5 εκατομμυρίου δολαρίων από την εταιρεία Survival Condo.
Κάτω από τσιμεντένιους τοίχους πάχους εννέα μέτρων, (εξήγησαν οι εκπρόσωποι της εταιρείας Survival Condo) είναι δυνατόν να επιβιώσουν οι αγοραστές, από ανέμους ταχύτητας έως και 500 χιλιομέτρων την ώρα και από κοντινά πυρηνικά χτυπήματα. Κάθε σιλό μπορεί να παρέχει καταφύγιο σε 75 πλούσιους "πελάτες". Τα συστήματα υποστήριξης της ζωής έχουν σχεδιαστεί για να διαρκούν έως και πέντε χρόνια. Ένα σύγχρονο σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών παρέχει ψυχαγωγία, εκπαίδευση και επικοινωνία μεταξύ των σιλό.
Η μετα-αποκαλυπτική περιφραγμένη κοινότητα περιλαμβάνει πισίνα με σάουνα, σταθμό πρώτων βοηθειών, τοίχο αναρρίχησης, γυμναστήριο και βιβλιοθήκη. Και φυσικά, ο χώρος διαθέτει το "υψηλότερο στρατιωτικό επίπεδο μη θανατηφόρων αλλά και θανατηφόρων χαρακτηριστικών ασφαλείας" για την προστασία των αγαπημένων του "επισκεπτών". 
Η Survival Condo προτιμά να μην αναρωτιέται κανείς για μια εν δυνάμει ανταρσία των δυνάμεων ασφαλείας, απ'τη στιγμή που θα έχει ξεσπάσει η αποκάλυψη των ζόμπι. (Γιατί να μην καταλάβουν οι ίδιοι το κατάστημα και να μεταφέρουν τους "πελάτες" έξω στον καθαρό, ακτινοβόλο αέρα;)
Ένα άλλο σημείο προστασίας μετά την αποκάλυψη, είναι η Νέα Ζηλανδία, που επίσης είναι δημοφιλής για τους μεγαλοπλουσιους, ως καταφύγιο πριν από την κατάρρευση. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι η Νέα Ζηλανδία είναι ένα καλό μέρος για να μείνουν όταν ο κόσμος "πάει κατά διαόλου", λέει ένας αξιωματικός της υπηρεσίας μετανάστευσης στην Guardian για να εξηγήσει την αυξανόμενη εισροή πλούσιων μεταναστών από τις ΗΠΑ.
Ο φόβος της καπιταλιστικής αποκάλυψης λέγεται ότι οδηγεί τις "λειτουργικές ελίτ" του κεφαλαίου σε μια φρενίτιδα συλλογής ακινήτων. Ένας τραπεζίτης επενδύσεων δήλωσε στα μέσα ενημέρωσης ότι συλλέγει ακίνητα σε διάφορα μέρη του κόσμου, ώστε να έχει πάντα ένα "μέρος καταφυγίου".Ο φόβος και ο πανικός εξαπλώνονται ακριβώς στο εσωτερικό της λεγόμενης "άρχουσας τάξης" - παρόλο που δεν υπάρχει πλέον καμία αντίπαλη τάξη, κανένας πολιτικός αντίπαλος που να απειλεί την "κυριαρχία" της. Το κεφάλαιο αποτυγχάνει απέναντι στον εαυτό του, τόσο οικονομικά όσο και οικολογικά Κι εδώ είναι που γίνεται εμφανής ο φετιχιστικός χαρακτήρας της διαμεσολαβημένης κυριαρχίας στον καπιταλισμό.
Στον καπιταλισμό, η κεφαλαιακή σχέση βασιλεύει ως μια δυναμική τυφλής ανάπτυξης, που παράγεται ασυνείδητα από τα υποκείμενα της αγοράς, η οποία πολλαπλασιάζεται άγρια και ξεφεύγει από κάθε έλεγχο. Και αυτή η αυτοαντιφατική δυναμική της απεριόριστης αξιοποίησης του κεφαλαίου είναι μεγαλύτερη από τους μεγαλύτερους καπιταλιστές, οι οποίοι, ακριβώς σε περιόδους κρίσης, αισθάνονται ξαφνικά ότι δεν είναι οι ίδιοι "κύριοι" της κατάστασης.
Ταυτόχρονα, αυτή η συγκυρία της βιομηχανίας της καταστροφής αποκαλύπτει τα ιδεολογήματα μιας σκοτεινής παγκόσμιας συνωμοσίας που είναι διαδεδομένα σε περιόδους κρίσης και προπαγανδίζονται, ιδίως στο εσωτερικό της Νέας Δεξιάς. Δεν υπάρχει καμία παγκόσμια συνωμοσία. Αυτό είναι το τρομακτικό. Οι σχέσεις κεφαλαίου απειλούν να καταστρέψουν τον ανθρώπινο πολιτισμό ακολουθώντας τη δική τους δυναμική.
Αλλά οι διαστημικοί επιχειρηματίες όπως ο Musk δεν θα καταλάβουν ποτέ την ανάγκη να ξεπεραστεί αυτή η αυτοκαταστροφική δυναμική της ατελείωτης αξιοποίησης του κεφαλαίου. Μπορούν μόνο να αποδεχτούν την αποκάλυψη, αντί γι' αυτό.

Πέμπτη 27 Απριλίου 2023

Η μιζέρια της συζήτησης για τον κατώτατο μισθό είναι μια ανοδική πορεία προς την αθλιότητα. Η αμφίβολη τύχη της "απασχόλησης" έχει μετατρέψει πολλούς σε χαμηλόμισθους διαφόρων κατηγοριών. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εκτιμώμενων εργαζομένων δεύτερης κατηγορίας κερδίζουν μεικτά από 4,3 στη χειρότερη, έως 5,6 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση. Πολύ λίγα για να ζήσουν, πάρα πολλά για να πεθάνουν.
Ωστόσο η αθλιότητα της συζήτησης για τον κατώτατο μισθό είναι ότι πάνω απ΄όλα βρίσκεται σταθερά στα χέρια της πολιτικής τάξης. Με το δημοσκοπικό βλέμμα στο εκλογικό σώμα φυσικά. Άλλωστε πλησιάζουν εκλογές. Το κλίμα πρέπει να προσαρμοστεί. Πρέπει λοιπόν να πειράξουμε λίγο τη βίδα της δικαιοσύνης εδώ, να βγάλουμε λίγο εκνευρισμό εκεί. Και πάνω απ' όλα να μην πληγώσουμε τον άρρωστο καπιταλισμό. Μια δύσκολη επιχείρηση περιστροφής..

EX-

  I'm moving towards a state of shock Repeats again of what's already been said The same mistakes keep hitting us like booby trap bl...