Μία χρονιά γεμάτη αμφιβολίες και δισταγμούς για το μέλλον του ανθρώπινου γένους.
Η μία ταινία είναι το matrix resurrections και η άλλη, το don't look up.
Στην εκδοχή της ψηφιακής μεταφυσικής του matrix από την πρώτη ταινία, αναβιώνει ένας κάποτε πολλά υποσχόμενος μύθος. Είμαστε εγκλωβισμένοι σε ένα εικονικό σύμπαν, εξωπραγματικό αλλά και αρπακτικό, που εκμεταλλεύεται το συλλογικό μας ύπνο. Ελευθερία είναι να απελευθερωθούμε από αυτήν, εξέγερση είναι να ανοίξουμε τα μάτια μας.
Πριν από δύο δεκαετίες, το επιχείρημα ήταν θα έλεγα επαναστατικό και αποχωρήσαμε με μια απολαυστική καχυποψία για την υλικοτητα του κόσμου, δελεασμενοι από έναν βουδισμό της νέας εποχής ή από ένα μονοπάτι σολιψισμου που κάποτε εξυμνούσαν οι Άγγλοι φιλόσοφοι.
Όμως το Μάτριξ δεν έχει γεράσει καλά και τώρα αφηγείται αυτόν τον μύθο άσχημα.
Ωστόσο, το Μάτριξ υπάρχει, μας κλειδώνει, μας αποδυναμώνει, αδειάζει το νωτιαίο μυελό μας για να τραφεί, γνωρίζει τα πάντα για εμάς και μας αναγκάζει να ζούμε μία φθηνή ζωή, ανάμεσα σε πληκτρολόγια, οθόνες και ψευδώνυμα.
Έτσι έρχεται στο βάθρο μια πολύ καλή ταινία, που αποτελεί την πραγματική αποκάλυψη της ψηφιακής ανθρώπινης κατάστασης μας.
Η ταινία είναι εκπληκτική ή βαρετή, έξυπνη ή απλοϊκή, κριτική ή σαδιστική, αποκαλυπτική ή ήδη αναχρονιστική, ανάλογα με τη γνώμη του καθένα.
Τι δείχνει;
Ποια είναι η πραγματική μήτρα, που περικλείει τώρα ένα μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας, τα κράτη, τα καθεστώτα, τους αντιπάλους, τους καλλιτέχνες, τα φύλα και τις πεποιθήσεις της.
Διαχωρίζει την ανθρωπότητα σε οπαδούς και επηρεαστες, αναβιώνει τον μανιχαϊσμό των πολιτικών πολώσεων που νομίζαμε ότι είχε διαλυθεί από την ιστορία των ιδεών και τις επιτυχίες των δημοκρατιών και μας οδηγεί πίσω στο θηρίο και το έμβρυο, στο κήρυγμα και το θρησκευτικό πόλεμο.
Το don't look up είναι εξαιρετικό στις εικόνες του, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα.
Για μια φορά, εδώ είναι η καλή κριτική, η παιγνιώδης και μνημειώδης καταγγελία όσων η χιλιετία αναγγέλλει. Την εικονοποίηση και τις συνέπειές της, την άρνηση, τον περιορισμό στις πεποιθήσεις μας, την πολιτική δυαδικοτητα και το συλλογικό παραλήρημα. Δεν είναι "Neo", είναι "Pseudo", το όνομα του κύριου χαρακτήρα.
Η αλήθεια μέσα από το παράλογο. Πέρα από τις ανησυχητικές θέσεις, τους μεγάλους στοχαστές και καταγγέλλοντες, περιμέναμε να φτάσει επιτέλους στο μυαλό των ανθρώπων η κριτική της ψηφιακής εποχής και των καταστροφών της. Αυτό πήρε χρόνο, όπως σε αυτή την ταινία, πήρε χρόνο η συνειδητοποίηση της άφιξης ενός κομήτη που θα καταστρέψει τον κόσμο μας.
Εξωφρενική απλότητα; Ναι. Αλλά το εξωφρενικό είναι συχνά ο μόνος τρόπος για να αποδόμησεις μια αλήθεια, ακριβώς μέσω του παραλόγου.
Εδώ μπορούμε να δούμε πιο καθαρά.
Τα κοινωνικά δίκτυα, ο λαϊκισμός, η άρνηση, είναι τα κύρια στοιχεία της εποχής μας και η συνειδητοποίηση είναι μια αργή κίνηση, που αμφισβητείται διαρκώς, αρνούμενη από την άνεση του Μάτριξ.
Η απόδειξη της πραγματικότητας του Μάτριξ είναι λαμπρή, αλλά και τραβηγμένη στα άκρα.
Ζούμε πραγματικά, εξ ολοκλήρου σε μία φούσκα, κουτσουρεμένοι και ουρλιάζοντας, ανάμεσα σε λαϊκιστές, χειραγωγούς, προφήτες και αλγοριθμικούς μηχανισμούς, αφελείς ανθρώπους με όπλα και κήρυκες της καταστροφής που κάνεις δεν πιστεύει.
Είτε η γη πρόκειται να εξαφανιστεί εξαιτίας της ενόχλησης μιας θεότητας είτε εξαιτίας ενός κοντόφθαλμου κομήτη, θα το αντιληφθούμε μόνο όταν η σύνδεση διακοπεί ή μας πάρουν τα τηλέφωνα από τα χέρια σαν παιδιά.
Βασικά, υπάρχει ένα λάθος στον τίτλο των δύο ταινιών. Οι τίτλοι θα έπρεπε σχεδόν να είναι αντίστροφα.
Αλλά στο παρόν, αυτή τη στιγμή, τι μπορούμε να κάνουμε;
Γνωρίστε τη μήτρα.
"Το καλοκαίρι έφευγε όταν συνειδητοποίησα ότι αυτό το βιβλίο ήταν τερατώδες. Δεν μου έκανε καλό να αναγνωρίσω ότι και εγώ ήμουν τερατώδης, εγώ που το έβλεπα με τα μάτια μου και το ένιωθα με τα δέκα δάχτυλα και τα νύχια μου. Ένιωθα ότι ήταν ένα αντικείμενο εφιάλτη, ένα αισχρό πράγμα που δυσφημουσε και διέφθειρε την πραγματικότητα."
Ένα απόσπασμα από τον Μπόρχες, τον τυφλό αργεντινό συγγραφέα, το οποίο "ταιριάζει", σε σημείο σύγχυσης, στον ορισμό της εποχής μας και του άπειρου ψηφιακού βιβλίου της.
Ξέρουμε ότι το τέλος του κόσμου είναι πιθανό και μπορεί να αντιδράσουμε σε αυτό όπως θα αντιδρούσαμε σε ένα βιντεοπαιχνίδι ή σε μία εκλογική δημοσκόπηση, ότι θα πεθάνουμε από γέλιο και βλακεία και ότι το βασίλειο της γης θα ανήκει στους αποσυνδεδεμενους..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου